Een tennisbal moet wel lekker stuiten. Wat is de juiste druk? En kun je ze weer op de juiste druk terugbrengen?
Tennisballen
Een tennisbal moet aan een aantal eisen voldoen. Denk aan de doorsnee, gewicht en stuiterhoogte. Ballen moeten hoog genoeg stuiteren (stuiterhoogte) anders kun je ze niet wegslaan. De stuiterhoogte wordt bepaald door een bal te laten vallen. De onderkant van de bal moet tussen de 1.35 meter en 1.47 meter hoog opspringen.
Gasgevulde tennisballen versus drukloze tennisballen
Eigenlijk heb je drie soorten ballen. Gasgevulde ballen en drukloze ballen en met microcellen gevulde ballen. Gasgevulde (pressurised) tennisballen stuiteren vanwegde de inwendige overdruk. Ofwel het gas wat in de bal speelt, wil er uit. Deze tennisballen stuiteren fijn en worden gebruikt bij officiële tennisballen. Bovendien zijn ze minder “zwaar” om mee te spelen. Nadeel is wel dat de ballen druk verliezen en dus ‘zacht’ worden. Ofwel na verloop van tijd stuiteren ze niet meer. Je moet dan eigenlijk nieuwe ballen kopen.
Bij drukloze (pressureless) tennisballen komt de stuit uit de samenstelling van het rubber. Levensduur is langer, maar de bal is minder comfortabel (door het dikker rubber). De bal is ‘zwaarder’.
Een variant zijn de met microcellen gevulde tennisballen. Een gasgevulde tennisbal wordt ‘zacht’ omdat het gas langzaam door de poriën van de rubberwand van de bal kan ontsnappen. De luchtgevulde microcellen zij echter zo groot dat deze niet door de poriën van de rubberwand heen kunnen. Hierdoor kun je veel langer met deze ballen spelen.
Overigens kun je geen enkele tennisbal eeuwig gebruiken. Je hebt aan de buitenzijde namelijk vilt zitten. Als dat kaal wordt, is het niet echt fijn om mee te tennissen. Je kan er wel lekker ‘hard’ mee serveren, maar voor het gewone tennisbal, kun je dan beter nieuwe ballen aanschaffen.
Hoor Paul Haarhuis eens over tennisballen praten in Klokhuis.
Eigenlijk is de conclusie dat je eigenlijk met gasgevulde tennisballen moet spelen. Het is beter voor je lichaam en je prestaties. Coaches en fysio’s adviseren gasgevulde tennisballen om blessures te voorkomen. Bovendien is het ook slimmer om met dezelfde ballen te trainen als tijdens een wedstrijd. Eigenlijk de enige reden om andere tennisballen te nemen, zijn de kosten. Maar gelukkig zijn er handige oplossingen om druk terug te brengen in gasgevulde tennisballen.
Druk terugbrengen in gasgevulde tennisballen
Gasgevulde tennisballen worden zachter omdat het rubber poreus is. In de blikken die je koopt, zijn de ballen onder druk verpakt. Zodra je ze open doet verliezen ze al druk en met het spelen wordt ze nog zachter. Dus tijd en de intensiviteit van spelen bepaalt hoe lang je er mee doet. Op televisie worden ze elke zeven games verwisseld. De meeste mensen doen wat langer met hun gasgevulde tennisballen. Maar toch zul je na 1 of 2 weken toch al merken dat ze aanmerkelijk minder stuiteren. Als je ballen op druk kan bewaren, kun je ze dus langer goed houden en misschien zelfs weer ‘zo goed als nieuw’ te laten stuiteren.
Er zijn een aantal oplossingen welke allemaal ongeveer hetzelfde werken. Je stopt de tennisballen in een koker/vat en verhoogt de druk zodat de ballen weer ‘gevuld’ zijn en zodoende weer beter stuiteren (lees ook deze interessante discussie). Veel grote hoeveelheden tennisballen heb je de Green Tennis Machine welke werkt met CO2. Hiermee kun je 150 of meer tennisballen weer tot leven brengen. Gezien de aantallen en het aanschafbedrag is dit meer iets voor tennisscholen. Maar ook voor de individuele tennisspeler zijn er handige oplossingen zoals de Pressureball en de Zombie Tube. Natuurlijk zou je ook zelf iets met PVC buizen iets in elkaar kunnen knutselen, maar je zult toch wel voorzichtig moeten zijn met de druk en qua materiaal en tijd is het waarschijnlijk niet de moeite waard.
Hoeveel druk?
Tennnisballen hebben een interne druk van 14 psi. Als ze zacht zijn, lijkt het logisch dat ze onder druk weer ‘opleven’. En misschien gaat het met meer druk sneller? Maar teveel druk is ook niet goed. Ze gaan dan te hoog stuiten en kunnen stukgaan. Vandaar dat Pressureball aanbeveelt om de ballen te bewaren onder 14 psi voor een behoud van optimale stuit en tussen 22-25 psi als je zachte ballen wilt ‘oppeppen’.
Ballen van een week oud kunnen binnen 1 of 2 dagen weer als nieuw stuiten. Als ze zachter zijn, is de hersteltijd een week of langer. Als ze heel zacht zijn, misschien wel twee weken. In een koude schuur duurt het langer.
Meer druk is trouwens niet per definitie beter/sneller. Hoe zachter de ballen, hoe minder druk je moet gebruiken. Zo goed als nieuwe (lees harde) tennisballen kun je beter bij zo’n 25 psi ‘oppeppen’. Dan duurt het 1 tot 2 dagen. Als ze wat ouder zijn kun je ze beter bij 20-25 psi oppeppen gedurende een 2 tot 7 dagen. Als ze heel zacht zijn, hou je een druk aan tussen de 18 en 20 psi gedurende een paar weken.
Bespaar je geld met deze oplossingen?
De Pressureball en Zombie Tube zijn slimme oplossingen, maar beiden lijken wat kwetsbaar op de lange termijn. Natuurlijk heb je een garantie zodat een jaar zeker wel haalbaar is. Maar tijd zal leren of ze langer meegaan. De Zombie Tube lijkt handiger omdat je de tenniskokers hergebruikt. Maar het uit elkaar schroeven van de deksel is misschien wat onhandig op de tennisbaan. De Pressureball lijkt dan wat sneller in gebruik. Vraag me wel af hoe lang de constructie goed blijft. Het is toch plastic. Anderzijds zit er een garantie van een jaar op.
Het handigste is waarschijnlijk om deze dingen gewoon thuis te laten. Je neemt wat ballen in de gewone koker mee en speelt er mee. Zodra je thuis bent, wissel je ze om met de ‘opgepepte’ tennisballen uit de Pressureball of Zombie Tube. Zo speel je nooit meer met ‘zachte’ tennisballen, maar altijd met lekkere harde tennisballen. In een Pressureball passen acht tennisballen. In een Zombie Tube 3 of 4 (afhankelijk van jouw tenniskokers).
Stel dat je normaliter elke maand nieuwe tennisballen koopt. Dan geef je aan tennisballen waarschijnlijk 100 euro per jaar uit. Je speelt dan zo’n 10-20 weken met fijne ballen. En zo’n 30-40 weken met wat mindere c.q. ietswat zachte ballen.
Als je de Pressureball of Zombie Tube aanschaft kost dat zo’n 30 euro. Nog steeds zul je nieuwe tennisballen moeten kopen als het vilt versleten is. Maar als je jaarlijks 4 setjes ballen aanschaft, geef je hier 40 euro per jaar aan uit. Je speelt dan een week met twee setjes ballen en stopt de andere twee setjes in de ‘oplader’. Zo speel je eigenlijk het hele jaar door met fijne tennisballen. En als je echt wilt besparen, kun je natuurlijk ook de achtergelaten tennisballen op het tennispark verzamelen. Als je het logo nog kan lezen en het vilt dus nog goed is, kun je ze hoogstwaarschijnlijk zo weer zo goed als nieuw maken. Erg handig dus.